وقتی به دل دره می زنیم، بی تردید باید انتظار خیس شدن پاهای مان را داشته باشیم، به خصوص اگر آبشار جریان خوبی داشته باشد. از سوی دیگر وقتی صحبت از پاها می شود در پی آن کفش مناسب به ذهن متبادر می شود و این پرسش را از خود می پرسیم: بهترین کفشی که باید در دره نوردی انتخاب کنیم کدام است؟ آیا باید از کفش‌های دره نوردی استفاده کنیم؟ سندل های آبی؟ کفش‌های کوهنوردی ضدآب؟ یا چیزی دیگر؟
در واقع، انتخاب‌های زیادی وجود دارد و سخت است به طور قطعی بگوییم که کدام کفش بهترین است. انتخاب کفش مناسب برای دره نوردی به عواملی مانند شرایط مسیر، مسافت، زمین، آب و هوا دارد. از این گذشته، همه افراد در مورد راحتی، عملکرد و حتی طرح و مدل ترجیحات متفاوتی دارند. مقاله «راهنمای خرید کفش و سندل دره نوردی» تلاش می کند به پرسش های بالا پاسخ دهد و ابهامات را روشن کند.
ویژگی‌های کلیدی کفش‌های دره نوردی (Canyoning shoes):
نخستین مسئله ای که باید در نظر بگیریم و بر اساس آن کفش (کفش یا سندل) مناسب دره نوردی را انتخاب کنیم، ویژگی های این پاپوش هاست. دانستن و در نظر داشتن موارد زیر مهم است:
زیره ضد لغزش داشته باشد:
زیره کفش باید چسبندگی خوبی داشته باشد (ترجیح آن است که از جنس لاستیک باشد) تا روی سطوح خیس و لغزنده مثل سنگ و خزه لیز نخورد.
در برابر آب مقاوم باشد:
کفش باید از مواد مقاوم در برابر آب ساخته شده باشد تا خیس شدن های متعدد باعث خرابی اش نشود.
آب به سرعت از آن خارج شود (در سندل ها):
داشتن سوراخ یا سیستم تخلیه آب در سندل مهم است تا آب به سرعت خارج شود و پاها برای مدت طولانی در آب نباشند.
از پا محافظت کند:
باید از انگشتان و کناره‌های پا در برابر ضربه و سایش به خوبی محافظت کند.
از مچ پا حمایت کند:
هرچند همیشه ضروری نیست، ولی حمایت از مچ پا می‌تواند از پیچ‌خوردگی‌ها جلوگیری کند، به ویژه در مسیرهای سخت.
سبک و راحت باشد:
کفش‌های دره نوردی باید سبک و راحت باشند تا حرکت چابک و بدون خستگی را ممکن کنند.
بندها محکم و قابل تنظیم باشند (در سندل ها):
برای ثابت کردن پا، سندل باید بندهایی داشته باشد که راحت تنظیم شوند و در عین حال پا را کاملا محکم نگه دارند.
چه نوع کفشی برای دره نوردی مناسب است؟
کفش هایی که مناسب مسیرهای رودخانه و دره و آبشار باشند به دسته های زیر تقسیم بندی می شوند:
- کفش‌های پیاده‌روی (ضدآب)
- کفش‌های دره نوردی (Canyoning Shoes)
- سندل
همین ابتدا باید یادآوری کنیم که شاید در بازار انواع دیگری از کفش های مناسب دره نوردی باشد.
(لازم به ذکر است که هیچ طراحی کاملی وجود ندارد که برای همه مناسب باشد. حتی برای یک فرد، هنوز مواردی وجود دارد که یک کفش خاص در برخی شرایط بهتر از مدل های دیگر عمل می‌کند.)
کفش‌های پیاده روی ضدآب
کفش‌های پیاده روی ضدآب عمدتا چکمه‌های ساق بلند با یک لایه ضدآب (مانند Gore-tex یا GTX) هستند. به عبارت دیگر، تا زمانی که عمق آب به بالای مچ پاهای ما نرسد، می‌توانیم از نهرها یا رودخانه‌ها (که در دره نوردی بارها با آنها مواجه می‌شویم) عبور کنیم.
بهتر است با این چکمه‌ها جوراب پشمی بپوشیم تا رطوبت ناشی از عرق پاهای مان بهتر دفع شود، زیرا غشای ضدآب ممکن است تنفس پذیر نباشد. به طور کلی بین قابلیت تنفس (این که پاها چقدر عرق می‌کنند) و نفوذ آب (این که چه مقدار آب وارد چکمه می‌شود) یک تعادل برقرار است.
اگر به نوعی آب از بالا وارد چکمه شود، لایه ضد آب مانند یک سطل عمل کرده و آب را در کفش نگه می دارد و باعث مشکلات متعددی می شود. سنگینی کفش، عفونت‌های قارچی، تاول‌ها و همچنین بریدگی‌های ناشی از سایش بعضی از آن هاست.
مزایای کفش های ضدآب:
- تا مچ پا ضد آب هستند.
- محکم و باکیفیت هستند.
- از پا به خوبی حمایت و محافظت می کنند.
- ساق بلند دارند.
- چسبندگی خوبی روی سطوح دارند.
معایب:
- سنگین هستند.
- اگر آب وارد آن ها شود، بیرون نمی‌آید.
- همراه آن ها باید جوراب‌های مخصوص پیاده روی پوشیده شود (نه جوراب‌های معمولی نخی).
کفش‌های مخصوص دره نوردی (Canyoning Shoes)
یک کلاس بسیار تخصصی از کفش‌های پیاده‌روی، کفش‌های دره نوردی (Canyoning) هستند. ایده پشت این کفش‌ها این است که برخلاف کفش های پیاده روی یا کفش‌هایی که نمی‌خواهیم آب داخل آنها باشد، کفش های کانیونینگ طوری طراحی شده‌اند که اگر آب وارد آن ها شد آن را در خود نگه ندارند و در عین حال استحکام کفش‌های کوهنوردی را داشته باشند. آنها به لطف زیره لاستیکی خود چسبندگی بسیار خوبی روی سطوح لغزنده دارند، از مچ پا به خوبی محافظت می کنند و از آنجایی که برای برنامه های فنی در دره‌ها ساخته شده‌اند، محکم هستند. درعین حال، گران هستند و شاید فقط برای دره نوردان حرفه ای مناسب باشد.
سندل‌های دره نوردی
سندل دره نوردی (canyoneering sandals / river trekking sandals) نوع خاصی از سندل است که برای فعالیت‌هایی مثل پیمایش دره، رودخانه نوردی و حرکت در محیط‌های آبی و صخره‌ای طراحی شده‌اند. سندل ها همچنین به دلیل سهولت استفاده و قابلیت خشک شدن سریع مورد توجه هستند. آنها برای عبور از نهرها یا پیاده روی در امتداد ساحل، جایی که می‌توان آنها را به سرعت شستشو و خشک کرد نیز ایده‌آل هستند. همچنین سبکی شان، آنها را به انتخابی عالی برای کوهنوردانی تبدیل می‌کند که به دنبال کاهش بار خود بدون قربانی کردن راحتی هستند.
کاربردهای سندل:
- عبور از رودخانه‌های کم‌عمق یا صخره های خیس
- دره نوردی (به ویژه پیمایش دره های پرآب)
- فعالیت‌های کمپینگ و طبیعت‌گردی در مناطق مرطوب
- پیاده روی در مسیرهای خاکی یا سنگلاخی که در آن ها نیاز به تهویه پا هم هست
در حالی که کفش های طبیعت گردی ضدآب برای خشک نگه داشتن پاهای ما در ورزش های آب نوردی!! طراحی می شوند، سندل‌ها به آب اجازه ورود و خروج می‌دهند. این بدان معناست که عمق آب در پیاده روی با این نوع کفش مشکلی ایجاد نمی‌کند.
سندل ها معمولا سبک، انعطاف‌پذیر و بسیار تنفس پذیرند، زیرا برخی قسمت‌های پا در آن ها در معرض جریان هوا قرار دارند.
مزایا:
- تنفس پذیرند.
- انعطاف‌پذیرند.
- سبک هستند.
- در هر عمقی از آب می توان از آن ها استفاده کرد.
- معمولا از انگشتان پا محافظت می کنند.
- چسبندگی خوبی روی سطوح لغزنده دارند.
معایب:
- در پیاده‌روی‌های طولانی باعث سایش پا می‌شوند
- سنگ، شن،حشرات و…. می‌توانند وارد آن ها شده و به پا آسیب برسانند.
- از مچ پا محافظت و حمایت نمی کنند.
با کوهپیما همراه باشید: راهنمای خرید کفش کوهنوردی
زمین‌های مناسب برای سندل
اکنون که آشنایی مختصری با سندل ها پیدا کردیم، خوب است بدانیم این کفش ها برای چه نوع زمینی مناسب هستند.
مسیرهای آسان و نگهداری شده:
در مسیرهای جنگلی تُنُک یا مسیرهای علامت‌گذاری شده که در هوای گرم طی می شوند بسیار راحت اند، در حالی که به پاها اجازه تنفس در هوای گرم و شرجی را می‌دهند.
محیط‌های مرطوب و ماجراجویی‌های آبی:
برای عبور از رودخانه‌ها، دره ها و مناطق ساحلی عملکرد خوبی دارند.
آب و هوای گرم و خشک:
سندل ها در دمای بالا، به کاهش تعریق و بوی نامطبوع پا کمک می‌کنند.
زمین‌هایی که سندل ها در آن ها عملکرد خوبی ندارند
زمین‌های صخره‌ای و ناهموار:
در چنین مناطقی به دلیل وجود سنگ و سنگ ریزه نمی تواند از پا به خوبی محافظت کند.
شیب‌های تند و مسیرهای فنی:
طبعا در چنین شرایطی نیز نباید انتظار زیادی از سندل داشت.
مناطقی با پوشش گیاهی متراکم:
در جنگل‌ها یا زمین‌های کوهستانی که پوشش گیاهی متراکمی دارند سندل‌ها نمی توانند از پاهای ما در برابر شاخه‌ها یا حشرات به خوبی محافظت کنند.
صندل‌های جلوبسته یا جلوباز؟
در یک دسته بندی کلی صندل ها به دو دسته جلوباز و جلوبسته تقسیم می شوند. این دو گروه دو سبکی هستند که نیازها و ترجیحات متفاوتی را برآورده می‌کنند. انتخاب به خواسته و نیازهای شخصی ما بستگی دارد. نوع پیاده روی یک عامل تعیین‌کننده در انتخاب بین سندل جلوباز یا جلوبسته است.
سندل‌های جلوباز، گزینه‌ای جذاب برای کوهنوردانی هستند که در فصل گرم، راحتی و وزن سبک را در اولویت قرار می‌دهند.
یکی از مزایای اصلی سندل‌های جلوباز، توانایی آنها در ارائه بیشترین تهویه است. آنها به پاها اجازه می‌دهند آزادانه نفس بکشند که این برای جلوگیری از گرم شدن و تعریق بیش از حد در طول پیاده‌روی‌های طولانی در هوای گرم عالی است. این ویژگی در برنامه های تابستان یا در محیط‌های مرطوب که مدیریت رطوبت و دمای پا اهمیت دارد، مفید است.
پیشنهاد کوهپیما: راهنمای خرید جوراب کوهنوردی
سندل های جلوبسته، عملکردی دوگانه بین کفش های پیاده روی سنتی و سندل های جلوباز دارند و به عنوان یک راه حل نوآورانه برای علاقه‌مندان به طبیعت گردی که به دنبال تطبیق‌پذیری و محافظت از پا برای پیاده روی تابستانی هستند، به حساب می آیند. این مدل‌ها محافظت خوبی در برابر عناصر طبیعت ارائه می‌دهند، در حالی که تهویه مناسب را برای خنک و خشک نگه داشتن پاها، حتی در طول پیاده‌روی‌های طولانی در هوای گرم یا مرطوب، تضمین می‌کنند.
یکی از مزایای اصلی سندل‌های جلوبسته، توانایی آنها در محافظت موثر از انگشتان پا است. زیرا خطر آسیب را هنگام حرکت در زمین‌های ناهموار کاهش می‌دهد.
تطبیق‌پذیری آن ها نیز این سندل ها را برای طیف گسترده‌ای از فعالیت‌ها ایده آل می‌کند. چه عبور از نهرها و دره ها ، چه پیاده روی در مسیرهای خاکی یا پیاده روی در مناطق ساحلی، سندل های جلوبسته چسبندگی و ثبات خوبی را ارائه می‌دهند.
در نهایت، در حالی که این مقاله در مورد انتخاب کفش مناسب برای دره نوردی بحث می‌کرد، باید تأکید کنیم که هیچ جایگزینی برای تصمیم‌گیری درست، آمادگی و حس خوب از توانایی‌های خودمان وجود ندارد.
به هر حال، ما می‌توانیم بهترین کفش های پیاده روی موجود در بازار را بپوشیم، اما اگر تصمیم مناسبی نگیریم یا به خوبی آماده نشویم، ممکن است احتمال آسیب و مصدومیت را افزایش دهیم.
