قله لشکرک بزرگ بلندترین قله آبپخشانی است که با قله «گریوه» در غرب روستای «گیجان» کلاردشت آغاز می شود و تا لشکرک بزرگ در منطقه علم کوه ادامه دارد.
شناخته شده ترین قله های این آبپخشان از شرق به غرب عبارتند از: گریوه، اسپرز، آبند، زرین کوه، ورزاکول، سیالیز، اسکندربالاشت، آلانه سر، خرس چر، لشکرک سربند، لشکرک کوچک و لشکرک بزرگ.
لشکرک بزرگ که در میان قله های گردون کوه، نقار نپار و لشکرک کوچک قرار دارد را می توان از چهار جبهه صعود کرد:
1. روستای پراچان/طالقان ( جبهه جنوبی).
2. دریاچه هسارچال (جبهه شمال غربی).
3. گردون کوه (جبهه غربی).
4. آبپخشان لشکرک (جبهه جنوب شرقی).
در «راهنمای صعود به قله لشکرک بزرگ» با تمرکز بر مسیر روستای پراچان که پر رفت و آمدترین مسیر صعود به این قله است، دیگر مسیرهای صعود را نیز مرور می کنیم.
روستای پراچان
این روستا که مبدا چند کوه و قله مهم استان های البرز و مازندران است، در 39 کیلومتری از مرکز شهر طالقان قرار دارد. برای رسیدن به پراچان باید مسیر زیر را طی نمود:
شهر طالقان، سپس روستاهای: اوانک، منگلان، جوستان، مهران، دیزان و خیکان.
پراچان در ارتفاع تقریبی 2300 متری از سطح آب های آزاد قرار دارد و آخرین روستا در شمال بخش بالا طالقان است.
مسیر صعود به قله لشکرک بزرگ
در همین ابتدا خوب است بدانیم که بخش زیادی از مسیر صعود به قله لشکرک بزرگ با راه «گردون کوه» و «علم کوه (از طالقان)» یکی است. بنابراین شاید با کمی چشم پوشی بتوان این نوشته را «راهنمای صعود به قله گردون کوه و علم کوه» نیز نام گذاری کرد!
اما بهتر است وقت تلف نکنیم و راه بیافتیم. پس از رسیدن به روستای پراچان و پارک کردن خودروها و آماده شدن برای حرکت، پیاده روی را در کنار رودخانه در جهت شمال آغاز می کنیم. شروع مسیر جاده ای خاکی است که سال ها پیش برای استخراج سنگ گرانیت احداث کرده بودند و پس از پایان کار معدن اکنون جاده ای است که فقط محلی ها از آن استفاده می کنند. طول فعلی جاده (بخشی از آن بر اثر سیل خراب شده است) 4 کیلومتر است که در کنار رود ادامه دارد. پس از طی کردن 2 کیلومتر از مسیر وارد استان مازندران می شویم. هر چند هیچ نشانی برای مرز دو استان نیست و همچنان کشاورزان و دامداران طالقانی را می بینیم که مشغول کار و زندگی هستند. به راه خود ادامه می دهیم. خوشبختانه در مسیر چشمه های دائمی وجود دارد که می توان از آب گوارای شان نوشید و همین باعث می شود تا وزن کمتری را با خود حمل کنیم. شاید مظهر این چشمه ها دیده نشود، اما آبشارها و نهرهای دره های حاشیه راه گویای پر آب بودن منطقه هستند. کمی دیگر که پیش برویم در نقطه ای از جاده (3 کیلومتر پس از آغاز) به یک دوراهی می رسیم. جاده سمت چپ، راهی است که به یک خانه کوچک و باغی بزرگ در سوی دیگر رودخانه می رود. پس ما باید راه سمت راست را ادامه دهیم.
همان طور که بالاتر گفته شد پس از 4 کیلومتر جاده خاکی تمام می شود و ما باید در کنار رود مسیرمان را ادامه دهیم. کمی که پیش برویم به بخشی از راه می رسیم که رود مسیرش را عوض کرده و راه را پوشانده است. پس به ناچار باید با احتیاط و کمک گرفتن از دست ها از روی صخره های کنار رودخانه رد شویم. در این بخش از مسیر هر چند چالش خاصی ندارد، اما رعایت نکات ایمنی بسیار مهم است. با طی کردن 1 کیلومتر دیگر به پلی آهنی می رسیم که ما را به طرف دیگر رود می برد. فراموش نکنیم تا اینجا این پل و پل انتهای روستا تنها جاهایی هستند که باید از روی آب رد شویم.
در ادامه مسیر از کنار سنگ های بزرگی که دستگاه های معدن آن ها را برش داده اند رد می شویم که در پایین دست شان کانکسی درب و داغان دیده می شود. 1 کیلومتر دیگر باید برویم تا به دوآب برسیم. اینجا نقطه ای است که دو رود کوچک به هم می رسند و رودخانه ای بزرگتر را تشکیل می دهند. از آغاز پیاده روی کمی بیشتر از 7 کیلومتر را آمده ایم که به لحاظ مسافت و با کمی اغماض می توان گفت، نیمه راه است.
دوآب شاید جای مناسبی برای اندکی استراحت و تجدید قوا باشد. شیب این بخش از راه بسیار ملایم بود و ما تنها 500 متر ارتفاع گرفتیم و با یک حساب سرانگشتی می توان دریافت که شیب اصلی مسیر از اینجا به بعد است!
بهتر است دیگر به راه مان ادامه دهیم. اینجا آخرین جایی است که باید از روی آب عبور کنیم. بر روی رود چند تکه تیرآهن دیده می شود (در بهار 1404) که ما را به سوی دیگر می برد. پس از گذر از رود همچنان پاکوب را که تا خود قله به قدرت و وضوح دیده می شود ادامه می دهیم. مسیر بر روی یال است. شیبی نه چندان تند با چشم اندازی بسیار زیبا. پس از 1 کیلومتر دیگر به دروازه سنگی می رسیم که محلی ها به آن «دروازاک» می گویند و طبعا همه دوست داریم با آن عکسی به یادگار داشته باشیم. نباید زیاد وقت تلف کنیم، زیرا راه درازی در پیش داریم. کمی بالاتر به آخرین چشمه تا پیش از «دُمچه» می رسیم. اگر فکر می کنیم ذخیره آب آشامیدنی مان کم است، خوب است بطری های مان را اینجا پر کنیم.
کمی بالاتر از چشمه به دوراهی«پیازچال – دمچه» می رسیم. تابلویی هر دو مسیر را نشان می دهد. راه ما دمچه است که مسیر روبرو (دست چپ) است. پاکوب را فراموش نکنیم. چند صد متر بالاتر، راه تراورسی است که در بالای دره به سمت دمچه می رود. از اینجا قله گردون کوه، گردنه هزارچم و البته گوسفندسرای دمچه کاملا در دیدمان هستند. در کنار این تراورس تا گوسفندسرا (یورت) چند چشمه هست.
پس از طی کردن مسافتی نزدیک به 11 کیومتر از آغاز (پراچان) به دمچه می رسیم. این محل از دهه ها پیش (حتی شاید بیشتر از صد سال پیش) نقطه ای مهم در مراودات تجاری ساکنان طالقان و کلاردشت بوده است. امروزه هم از مهم ترین گوسفندسراهای منطقه است که در بیشتر فصل های سال چوپانان در آنجا مشغول دامداری هستند.
پس از کمی استراحت دوباره به راه مان ادامه می دهیم. پاکوبی زیگزاگ ما را به طرف قله می برد. 2.5 کیلومتر بالاتر به دو راهی «سه هزار» می رسیم. راه سمت چپ به طرف «آب گرم سه هزار» و «روستای درجان» می رود که شاید در برنامه ای دیگر تصمیم گرفتیم به آنجا برویم، اما راهی که به طرف بالا می رود، مسیر ماست. از اینجا شیب کمی تند می شود، اما ادامه می دهیم. یک کیلومتر پس از «دوراهی سه هزار» به «دوراهی هزارچم» می رسیم. راه سمت چپ به طرف گردنه هزارچم و گردون کوه می رود و راه سمت راست به طرف قله لشکرک بزرگ. تا مقصد 1.5 کیلومتر دیگر از راه مانده است.
بالاخره پس از طی کردن مسافتی نزدیک به 16 کیلومتر و افزایش ارتفاعی نزدیک به 2000 متر به قله 4256 متری لشکرک بزرگ می رسیم. کوهی با چشم اندازی بی نظیر. در یک طرف (شمال و شمال غربی) کوه های منطقه علم کوه و تخت سلیمان و در سوی دیگر (جنوب) قله های طالقان و در دوردست زرین کوه و آزادکوه (شرق) و در جنوب آبپخشان کاهار.
به یاد داشته باشیم که قله لشکرک بزرگ معمولا بادخیز است. بنابراین هنگام برنامه ریزی پوشش مناسب را فراموش نکنیم.
این مسیری که با هم صعود کردیم مهم ترین راه صعود به قله لشکرک بزرگ است. اما سه مسیر دیگر نیز هست که در زیر با آن ها هم آشنا می شویم.
در کوهپیما بخوانید: راهنمای صعود به علم کوه
مسیر هسارچال به لشکرک بزرگ
بسیاری از کوهنورانی که قصد صعود به قله علم کوه از دشت هسارچال را دارند با یک برنامه ریزی درست به دیدار قله لشکرک بزرگ نیز می روند. برای انجام این کار باید نخست مسیر 2 کیلومتری تا دریاچه را طی کنیم و سپس درست از کنار دریاچه پاکوب مشخص یال شمال شرقی زرین کوه (یالی که در جنوب شرقی دریاچه قرار دارد) را صعود کنیم. از کنار دریاچه تا قله نیز 1 کیلومتر است.
مسیر گردون کوه به لشکرک بزرگ
چنانچه به قله گردون کوه صعود کرده باشیم و زمان کافی داشته باشیم، می توانیم با طی کردن فاصله 4 کیلومتری گردون کوه تا لشکرک بزرگ (از گردنه هزارچم) دو کوه زیبا و نامدار منطقه را صعود کنیم.
مسیر آبپخشان لشکرک
برخی از کوهنوران و گروه ها در برنامه هایی سنگین آبپخشان لشکرک را صعود می کنند. این برنامه ها می تواند از هر کدام از قله ها آغاز شود و در لشکرک به پایان برسد. شاید هم برعکس! در هر صورت اگر تصمیم به اجرای این برنامه داریم به یاد داشته باشیم این مسیر چالش های دشواری دارد و بهتر است پیش از انجام آن توانایی، مهارت و امکانات خود را در نظر بگیریم.
