ممکن است برای بسیاری از ما پیش آمده باشد که زمان کوهنوردی با پیش بینی مان مطابقت نداشته (معمولا هم بیشتر از پیش بینی می شود!) و در رسیدن به کمپ بعدی و یا یازگشت از قله به تاریکی و شب خورده ایم. اگر در راه با اتفاق غیرمنتظره ای روبرو نشده باشیم که باعث اتلاف زمان شده باشد، حتما ناشی از اشتباه ما در برآورد زمان پیمایش در کوهنوردی بوده است. بنابراین باید در شیوه برنامه ریزی زمانی خود تجدید نظر کنیم.
قاعده نایسمیت (Naismith’s rule): روشی برای برآورد زمان پیمایش
قاعده نایسمیت (Naismith’s rule) فرمولی است که هنگام برنامه ریزی مسیر کوهنوردی برای برآورد زمان تقریبی مورد نیاز پیمایش به کار می رود. این قاعده کاربردی که در سال ۱۸۹۲ توسط ویلیام نایسمیت، کوهنورد اسکاتلندی ابداع شد، امروزه با تغییراتی جزئی همچنان به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. در اینجا شیوه استفاده از این قاعده به اختصار گفته می شود (توجه داشته باشیم که این یک برآورد است و باید با کمی احتیاط در نظر گرفته شود).
با کوهپیما همراه باشید: نقشه خوانی در کوهنوردی
برآورد زمان پیمایش در قاعده نایسمیت
- درنظر گرفتن یک ساعت برای هر ۵ کیلومتر پیمایش در مسیر هموار.
- درنظر گرفتن یک ساعت برای هر ۶۰۰ متر افزایش ارتفاع (که به راحتی می توان گفت برابر ۱۰ دقیقه برای هر ۱۰۰ متر می شود).
بنابراین، زمان لازم برای طی کردن یک مسیر ۷.۵ کیلومتری با 1000 متر افزایش ارتفاع، 3 ساعت و 11 دقیقه خواهد بود.
به نظر ساده می رسد؟ اما متاسفانه، این قاعده در عمل، اغلب به این سادگی نیست.
محدودیت های قاعده نایسمیت
نخست باید توجه داشته باشیم که این زمان ایده‌آل بر اساس محاسبات تئوری است و زمان واقعی ما در مسیر تحت تأثیر تأخیرهای دنیای واقعی قرار خواهدگرفت. عواملی وجود دارند که هنگام برنامه ریزی هر بخش از سفرمان باید در نظر گرفته شوند.
قاعده نایسمیت (Naismith’s rule) فرض می کند که ما فردی با آمادگی جسمانی متوسط هستیم، در مسیرهای آسان حرکت می کنیم و در شرایط آب و هوایی خوبی هستیم. این قاعده تأثیر کند شدن ناشی از بارهای سنگین، خستگی، توقف برای استراحت، تأخیر ناشی از مسیریابی، شرایط آب و هوایی نامساعد مانند باد شدید مخالف یا ناهمواری زمین را در نظر نمی گیرد.
اضافه شدن باتلاق، مسیرهای سنگی، علفزار، برف، شیب های تند (هم در صعود و هم در فرود)، کوله پشتی سنگین، بالارفتن از صخره ها، وزش باد جانبی، گروهی با توانایی های مختلف (هنگام کوهنوردی یا کوهپیمایی گروهی، سرعت کندترین فرد گروه را برای محاسبه زمان باید درنظر گرفت)، توقف های اجباری، عکس گرفتن، به احتمال زیاد، زمان بندی خوش بینانه Naismith را کمی غیر واقعی جلوه خواهد داد.
حفظ سرعت خستگی ناپذیر ۵ کیلومتر در ساعت در طول یک روز طولانی و کوهستانی، کار دشواری است مگر اینکه دونده کوهستانی باشیم، این سرعت بیشتر شبیه کمترین زمان ممکن است تا میانگین زمان طی کردن مسیر!
بنابراین، در عمل، این برآورد زمان پیمایش در کوهنوردی را باید تنها به عنوان نقطه شروع (هرچند بسیار مفید) برای محاسبه زمان بندی خود در نظر بگیریم.
برخی تغییرات در برآورد زمان پیمایش قاعده نایسمیت (Naismith’s rule)
برای درنظر گرفتن برخی از متغیرها، بعدها اصلاحاتی در این قاعده صورت گرفته است. موارد زیر از آن جمله هستند:
- کاهش سرعت پایه به ۴ کیلومتر در ساعت.
- کاهش 10 دقیقه به ازای هر 300 متر کم کردن ارتفاع در سراشیبی های ملایم بین ۵ تا ۱۲ درجه (معمولا سرعت در این مسیرها بیشتر است).
- اضافه شدن 10 دقیقه به ازای هر 300 متر کاهش ارتفاع در سراشیبی های تندتر از ۱۲ درجه (در این مسیرها باید به آرامی پایین برویم).
- اضافه شده 10 دقیقه در هر 100 متر در صعود شیب های ملایم.
فراموش نکنیم که افراد و مسیرها به هم متفاوتند. اما در آغاز و با استفاده از قاعده نایسمیت به عنوان پایه، و با به دست آوردن تجربه، باید بتوانیم میانگین تقریبی خود را تعیین کنیم.
