بیایید به اصلی بسیار مهم و فراموش شده، کمی بیاندیشیم: بگذاریم صدای طبیعت حاکم باشد! این جمله، بخش بسیار مهمی از اصل «ردی از خود در طبیعت به جا نگذاریم» است. این اصل با نگاهی مثبت، ما را به غوطه ور شدن در همهمه گوش نواز پرندگان و حشرات فرامی خواند. به یاد بیاوریم که آوای طبیعت بخشی از تجربه کوهنوردی به شمار می رود. شاید برخی بگویند جنبه منفی این اصل آن است که کوهنوردان را از اینکه هنگام صعود با صدای بلند صحبت کنند یا موسیقی گوش کنند، بازمی دارد و این دلسرد کننده است. اما نباید فراموش کرد: با نقض این اصل، «آلودگی صوتی در طبیعت» ایجاد می شود که درست مانند هر نوع آلودگی دیگری، به محیط زیست آسیب می زند و نسبت به دیگر کوهنوردان و حتی مردم بومی بی احترامی می شود.
بومیان فیلیپین، بر این باورند که اگر کوهنوردان بیش از حد سروصدا کنند، ابرها منظره را می پوشاند و باران می بارد. آیا ممکن است در پس این باور پیامی نهفته باشد؟ شاید تنها یک یادآوری برای کوهنوردان باشد که اگر بیش از حد سر و صدا کنند، اتفاق بدی خواهد افتاد؟
از نظر فرهنگی، این باور همچنین می تواند یادآور این نکته باشد که بومیان (انسان، جانوران، حشرات و گیاهان هر منطقه) به سروصدا عادت ندارند. آن ها نسبت به صداهای طبیعت بسیار حساس هستند و هر گونه اختلالی، مانند صدای بلند موسیقی، می‌تواند بر خواب و شیوه زندگی آنها تأثیری ناخوشایند بگذارد. بی گمان، ما به عنوان بازدید کننده قلمرو آن ها، باید به خواسته شان احترام بگذاریم.
آرامش کوهستان در خطر است!
بسیاری از کوهنوردان، برای یافتن آرامش، سکوت و روشنگری به کوه می روند. یکی از دلایلی که طبیعت گردان مشتاقانه منتظر اردو زدن در جنگل، کوهستان و بیابان هستند، آرامش آنجاست. برخلاف محل زندگی شهری که حتی در شب هم صداهای دائمی کلان شهرها به گوش می رسد، متاسفانه وجود یک گروه پر سروصدا در کمپ می تواند لذت شبمانی در طبیعت را از بین ببرد. در نظر بگیرید اگر با گروهی روبرو شویم که سروصدای زیاد دارند، احتمال یک برخورد ناخوشایند وجود دارد، اگر هم با آن ها برخورد نکنیم، آرامش ذهنی مان را از دست می دهیم، این یک موقعیت دو سر باخت است.
به عنوان یک کوهپیما، شکایت های زیادی در مورد این موضوع می‌شنوم، اما از آنجا که سیاست وب سایت اجازه انتشار نظرات شخصی را نمی دهد، از آن ها می گذرم. با این حال، می توانم با این ناامیدی ها همدردی کنم. بخشی از این نوشته واکنشی به ناراحتی آن هاست.
بدتر از آن، این است که برخی از افراد، حتی بلندگوهایی با خود به کوهستان و اردوگاه ها می آورند و تا پاسی از شب با صدای بلند موسیقی پخش می کنند. ناباورانه باید گفت بعضی هم ساز موسیقی همراه می آورند و می نوازند. اگر کسی نمی تواند دو روز بدون شنیدن صدای خواننده های مورد علاقه اش سر کند، پس باید از هندزفری استفاده کند! دست کم، قداست استراحت شبانه را رعایت کنیم و به مردم اجازه دهیم بعد از ساعت شام، بخوابند. به هر حال، بیشتر کوهنوردان برای پیمایش روز بعد به استراحت نیاز دارند (بهترین ساعت خاموشی چراغ ها و سکوت کامل در کوهستان و طبیعت می تواند ۹ شب باشد. هرچند نباید فراموش کرد در هر ساعتی از شب و روز، مردم حق دارند تا اندازه ای سکوت را تجربه کنند و آرامش داشته باشند).
احترام به سکوت در کوهستان
کوهنوردی از جهات مختلف، آزادی زیادی را در طول مسیر به ما هدیه می دهد؛ حتی در بعضی کشورها در کتاب های درسی، کوهنوردی را به عنوان «آزادی تپه ها» توصیف می‌کنند. همراه با این آزادی، مسئولیت هم می آید: آزادی ایجاد سروصدا نباید به آزادی سایر کوهنوردان برای داشتن سکوت و آرامش لطمه بزند. در واقع، پایین نگه داشتن صدا و سروصدا در مسیر و اردوگاه ها، نشانه احترام واقعی به دیگر کوهنوردان است. رعایت این نکته باعث می شود آن ها هم به ما احترام بگذارند.
مطالعات جدیدی انجام شده که نشان می دهد آلودگی صوتی می تواند بر زیست بوم ها تأثیر بگذارد. پرندگان، خزندگان و حشرات همگی از صدا برای برقراری ارتباط با یکدیگر استفاده می کنند و سروصدا در مسیر و اردوگاه می تواند بر آن ها تأثیر جبران ناپذیر بگذارد. با این حال، حتی بدون آمار و ارقام دقیق، می توان گفت صداهای مصنوعی و غریبه و البته بلند می تواند زندگی آن ها را مختل کند و از مناطقی در نزدیکی مسیرها و اردوگاه ها دور کند و به طور بالقوه باعث کاهش بیشتر زیستگاهی شود که از پیش در حال کوچک شدن است.
بنابراین، اگر به بومیان کوهستان، کوهنوردان و زیست بوم های کوهستانی احترام می گذاریم، باید از تولید صداهای بلند و سروصدا بپرهیزیم. پس بیایید در ذهن خودمان فریاد بزنیم: بگذاریم صدای طبیعت حاکم باشد!
چرا هنگام کوهنوردی نباید با صدای بلند موسیقی گوش دهیم؟
«طبیعت، جای چیزهای طبیعی است.» توجه به همین جمله کوتاه و شاید کمی خنده دار! می تواند از هزاران دلیل برای آنکه ما هم در طبیعت صدای بلند تولید نکنیم کافی باشد. اما از آنجا که برای تجربه های بهتر در زندگی لازم است همواره مواردی را به یک دیگر یادآوری کنیم، چند نکته درباره لزوم رعایت سکوت و آرامش در کوهنوردی بازگو می شود.
کوهنوردی فعالیتی فیزیکی است و حمل کردن وسایل اضافی و سنگین منطقی نیست. پس به جای بلندگو، می توان از هدفون و هندزفری استفاده کرد که سبک تر و برای گوش دادن به موسیقی در حین کوهنوردی مناسب تر هستند (هرچند باید در نظر داشت، این وسیله ها توجه و ایمنی کوهنورد را کم می کند).
بخشی از لذت کوهنوردی، تمرکز بر مناظر خیره کننده اطراف است. با حذف موسیقی و دیگر عوامل پرت کننده حواس، می‌توانیم کاملا در طبیعت غوطه ور شویم. از سوی دیگر با کم کردن صدا، احترام خود را به دیگر همنوردانی که همراهمان هستند و یا در مسیر با آن ها برخورد می کنیم، نشان می‌دهیم. به طور کلی، با خاموش کردن موسیقی و گوش دادن به صداهای طبیعی، از تجربه طبیعت گردی خود بیشترین لذت را می بریم.
موسیقی در طبیعت: اختلال در زنجیره غذایی جانوران
هر چه آلودگی صوتی بیشتری در یک محیط طبیعی وجود داشته باشد، به همان نسبت شکار شوندگان توان گریز از جانوران شکارچی را بیشتر از دست می دهند. این موضوع می‌تواند منجر به نابودی جمعیت شکار شونده شود که در نهایت تأثیر منفی بر روی گونه‌های شکارچی نیز خواهد داشت، زیرا منبع غذایی اصلی خود را از دست می دهند. از سوی دیگر همان طور که در مقاله «آلودگی صوتی چیست؟» اشاره شده است، در برخی زیستگاه ها، جانوران شکارچی به علت آلودگی صوتی از منطقه گریخته اند که خود باعث فراوانی گیاه خواران و جوندگان و در نتیجه از بین رفتن پوشش گیاهی شده است. درست است که آلودگی صوتی اشکال مختلفی دارد، از جمله عبور خودروها از منطقه و پرواز هواپیماها و…..بااین حال، ما باید سهم خود را برای «بجا نگذاشتن هرگونه آلودگی (صوتی)» در طبیعت انجام دهیم.
موسیقی در طبیعت: خطر برای خودمان
با استفاده از عواملی که باعث حواس پرتی ما در کوهستان می شود، خود را در معرض خطر قرار می دهیم. صداهای اضافی که تولید می کنیم باعث می شود صدای دیگر کوهنوردان در مسیر و حیات وحشی را که ممکن است تهدیدی به شمار بیایند، نشنویم. این حواس پرتی همچنین می‌تواند احتمال گم شدن ما را افزایش دهد.
درست است…دوچرخه سواری و متاسفانه موتورسواری که با سرعت در مسیر حرکت می کند، باید به آنچه در پیش رویش است توجه کند، اما ممکن است این کار را انجام ندهد. با گوش ندادن به موسیقی، می توانیم صدای او را بشنویم و از خطر و آسیب جدی جلوگیری کنیم.
موسیقی در طبیعت: آزاردهنده برای دیگران
افراد به دلایل گوناگون طبیعت گردی می کنند. بسیاری از آن ها برای فرار از ماهیت پر استرس زندگی شهری به کوهستان می روند. پخش ناخواسته موسیقی می تواند آرامش آن ها را در مسیر برهم بزند. با احترام به دیگر کوهنوردانی که نمی خواهند لیست پخش ما را بشنوند، از هندزفری استفاده کنیم (اما یک گوش خود را برای حفظ آگاهی باز نگه داریم).
به خاطر داشته باشیم، حتی اگر فکر می‌کنیم صدای موسیقی ما کم است، در نبود سروصدای غیرطبیعی، از فاصله بسیار دور هم شنیده می‌شود.
موسیقی در طبیعت: اختلال در ارتباط حیوانات
ممکن است فکر کنیم گنجشک هایی که روی درختان آواز می خوانند، سروصدای زیادی ایجاد می کنند، اما این صداها اغلب راهی برای برقراری ارتباط میان اعضای یک گونه است. چه، حیوانی در حال فرستادن صدا برای جفت یابی باشد و چه به دیگر جانوران نزدیک خود در مورد نزدیک شدن یک شکارچی هشدار دهد، مهم است که آن ها بتوانند به طور موفقیت آمیزی ارتباط برقرار کنند. پخش موسیقی باعث ایجاد سروصدای اضافی شده و این برقراری ارتباط را برای شان دشوار می‌کند.
موسیقی در طبیعت: فراری دهنده جانوران بومی
با تأثیرات منفی مانند خفگیِ ارتباطات و حساس تر کردن گونه ها نسبت به درندگان، جای تعجب نیست که سروصدا می تواند رفتار حیوانات را تغییر دهد و اغلب باعث شود آنها یک منطقه را ترک کنند.
خروج حیوانات از یک منطقه، به دلیل مسائلی مانند کاهش گرده افشانی، می‌تواند تأثیر نابودکننده ای بر زیست بوم داشته باشد. حتی خروج یک گونه از یک منطقه نیز چنین تأثیر جبران ناپذیری خواهد داشت.
موسیقی در طبیعت: به معنای توجه کم به طبیعت است
فرار جانوران به خاطر آلودگی صوتی ما از یک منطقه، این که به مرور زمان آنجا را ترک می‌کنند یا فقط در همان لحظه از موسیقی ما فرار می‌کنند، فقط باعث کاهش شانس ما (و دیگر کوهنوردان) برای دیدن آن ها می شود. خاموش نگه داشتن موسیقی به احتمال زیاد باعث می شود تا تجربه کوهنوردی ما طبیعی تر و لذت بخش تر شود.
مسیر موردعلاقه خود را بدون پرنده، بدون سنجاب، بدون هرگونه جانوری تجسم کنیم. این تصوری هولناک است که با گذشت زمان رخ خواهد داد، اگر در رفتار خود در طبیعت تجدیدنظر نکنیم.
2 پاسخ
سلام و درود خدمت شما دوست گرامی و بزرگوار
عالی بود مطلب و متاسفانه من خیلی تو کوه دیدم از گروه های موزیکال. و بیشتر اوقات ناراحت شدم چون از وقتی اومدن و رفتن ساعت ها طول کشید تا دور شد صدای باندش
درود بر شما.
امیدواریم تندرست و سربلند باشید.
شوربختانه، بسیاری از ما متوجه نیستیم که با آلودگی صوتی چه مشکلاتی برای خودمون و طبیعت به وجود می آریم.
این مسائل رو باید به همدیگر یادآوری کنیم تا از آسیب ها کم کنیم.
ممنون که ما رو همراهی می کنید.