شاید بارها با این اصطلاح ها رو به رو شده ایم؛ چه هنگام خرید تجهیزات کوهنوردی و چه هنگام خواندن گزارش برنامه های مختلف. هرکدام از این نام ها، به یکی از شیوه های فعالیت در طبیعت اشاره می کند؛ و هرکدام از این شیوهها، ویژگی های خاص خودش را دارد، به تجهیزات خاصی نیازمند است و مهارت های خودش را می طلبد. پس خوب است که ویژگی های هرکدام را بشناسیم و با تفاوت ها و شباهت های آن ها آشنا شویم. این آشنایی باعث می شود تجهیزات مناسب تری تهیه کنیم، مهارت های هدفمندتری را یاد بگیریم و با آمادگی جسمی و ذهنی بیشتری به طبیعت برویم. اما هایکینگ، ترکینگ، بک پکینگ و کوهنوردی چه تفاوتی با هم دارند.

هایکینگ (Hiking)
به پیاده روی طولانی در محیط های طبیعی مثل کوهستان، جنگل، دشت و … که به منظور تفریح، ورزش یا هر دو آن ها انجام می شود، «هایکینگ» می گویند. هایکینگ معمولا کمتر از یک شبانه روز طول می کشد و در مسیرهای مشخص رفت و برگشتی انجام می شود. به همین دلیل به تجهیزات، برنامه ریزی و آب و غذای کمتری نسبت به دیگر فعالیت ها نیاز دارد. تمام وسایل مورد نیاز ما برای یک برنامه هایکینگ، باید در یک کوله پشتی کوچک جا می شود.
با کوهپیما همراه باشید: اصطلاحات عمومی کوهنوردی
ترکینگ (Trekking)
ترکینگ، پیاده روی طولانی تری در طبیعت است که معمولا بیشتر از یک روز طول میکشد و گاهی از مسیرهای ساده و مشخص خارج میشود، کوله پشتی سنگین تری دارد و چالش برانگیزتر است. در واقع ترکینگ به نوعی یک هایکینگ طولانی تر و دشوارتر است که به تجهیزات و آمادگی بدنی و ذهنی بیشتری نیاز دارد. در برنامه های ترکینگ معمولا ازمحیط های روستایی برای تهیه غذا، استراحت و اقامت استفاده می شود.
ترکینگ چند تفاوت مهم با هایکینگ دارد:
- مدت زمان: ترکینگ سفری چند روزه است که در آن مسافت های طولانی تری را در طبیعت طی می کنیم. در حالی که هایکینگ معمولا در یک روز انجام می شود.
- محل: ترکینگ بیشتر در مناطق دورافتاده و کم جمعیت اما در راه های مشخص انجام می شود، در حالی که مسیرهای هایکینگ ممکن است در نزدیکی شهرها یا گردشگاه ها باشد.
- تجهیزات: برای ترکینگ به دلیل طولانی تر بودن مدت سفر، باید کوله پشتی بزرگ تر و وسایل اردو زدن، مثل: چادر، کیسه خواب و زیرانداز و…با خود حمل کنیم، اما در هایکینگ، تنها به یک کوله پشتی کوچک و چند وسیله ضروری مثل آب و خوراکی برای همان روز نیاز داریم.
- آمادگی بدنی: ترکینگ به دلیل ماهیت چالش برانگیزتر آن، نیاز به آمادگی جسمانی بیشتری نسبت به هایکینگ دارد.
به طور کلی ترکینگ را میتوان نوعی از گردشگری ماجراجویانه در نظر گرفت که در آن افراد با حمل کوله پشتی خود، در دل طبیعت به یک سفر چند روزه می روند و در طول مسیر از مناظر طبیعی لذت می برند.

پیشنهاد کوهپیما: انواع کفش کوهنوردی
بک پکینگ (Backpacking)
بک پکینگ یا کوله گردی، در واقع ترکیبی از ترکینگ و کمپینگ است. در این نوع سفر، ما تمام وسایل مورد نیاز خود را در یک کوله پشتی حمل می کنیم و در طبیعت، در مکان های دورافتاده و کم جمعیت، چادر زده و شب را سپری می کنیم.
بک پکینگ به ما این امکان را می دهد که با کمترین هزینه سفر کنیم و از نزدیک با فرهنگ ها و جاذبه های طبیعی مختلف آشنا شویم.
بک پکینگ مزایا و فواید زیادی دارد، مانند:
- کاهش هزینه ها: کوله گردی یکی از ارزان ترین روش های سفر است. زیرا در این نوع سفر نیازی به پرداخت هزینه هتل، بلیط هواپیما و… نیست.
- ارتباط با طبیعت: کوله گردی فرصتی برای لذت بردن از زیبایی های طبیعت و ایجاد حس تعلق به آن را فراهم می کند.
- آشنایی با فرهنگ ها: در سفر با کوله پشتی، با افراد بومی از فرهنگ ها و قومیت های مختلف آشنا می شویم و دیدگاه مان نسبت به جهان را گستردش می دهیم.
- رشد فردی: بک پکینگ به ما کمک می کند تا مهارت های بقا در طبیعت، استقلال و اعتماد به نفس خود را افزایش دهیم.
تفاوت های بک پکینگ و ترکینگ
بک پکینگ و ترکینگ، دو نوع فعالیت در طبیعت هستند که شامل پیاده روی و اردو زدن می شوند. اما در چند مورد کلیدی با هم تفاوت دارند:
- ترکینگ سفری چند روزه است در حالی که بک پکینگ می تواند چند هفته هم طول بکشد.
- ترکینگ بیشتر در مسیرهای مشخص و شناخته شده انجام می شود اما بک پکینگ می تواند در مناطق دورافتاده و بیرون از جاده ها هم باشد.
- ترکینگ به دلیل این که معمولا در مسیرهای مشخص و با دسترسی به امکانات انجام می شود، به تجهیزات کمتری نسبت به بک پکینگ نیاز دارد.
- از آنجا که در ترکینگ مسافت های کوتاه تری طی می شود، به آمادگی بدنی کم تری نسبت به بک پکینگ نیاز است.
- ترکینگ معمولا با هدف لذت بردن از مناظر طبیعی و پیاده روی در مسیرهای مشخص انجام می شود، اما کوله گردی علاوه بر لذت بردن از طبیعت، هدف های دیگری مانند کاوش در مناطق ناشناخته، آشنایی با فرهنگ های محلی را هم می تواند همراه داشته باشد.
در یک جمع بندی می توان گفت ترکینگ نسخه ای کوتاه تر و ساده تر از بک پکینگ است که در مسیرهای مشخص و با تجهیزات کمتری انجام میشود. از سوی دیگر بک پکینگ سفری ماجراجویانه تر و چالش برانگیزتر است که در مناطق دورافتاده و با تجهیزات کامل کمپینگ انجام می شود.

پیش از صعود بخوانید: نکات برنامه ریزی برای صعود
کوهنوردی (Mountaineering)
کوهنوردی از نظر فنی، آمادگی بدنی، تجهیزات و حضور در ارتفاعات، با دیگر پیاده روی ها تفاوت دارد و به آموزش، تلاش و تجربه بیشتری نیاز دارد. با توجه به سختی ها و چالش های کوهنوردی، دیگر نمی توان این فعالیت را فقط پیاده روی دانست؛ به ویژه وقتی در شرایط زمستانی انجام شود. از مهم ترین چالش های کوهنوردی، کمبود اکسیژن در ارتفاعات، سختی مسیر، آب و هوای متغیر و سرمای کوهستان است. پس کوهنوردیِ یکروزه را با هایکینگ اشتباه نگیریم. بعضی از آموزش ها و مهارت ها بین انواع مختلف فعالیت ها مشترک است اما کوهنوردی به آموزش های فنی بیشتری نیاز دارد.
شناخت ویژگی ها، تفاوت ها و شباهت های هایکینگ، ترکینگ، بک پکینگ و کوهنوردی باعث می شود آسایش و امنیت بیشتری در سفرها و برنامه های مان داشته باشیم.
کوهپیمایی
کوهپیمایی را می توان پیاده روی و پیمایشی سبک تر از کوهنوردی در مسیرهای مشخص کوهستانی دانست که لزوما با صعود به قله همراه نیست. در کوهپیمایی ما نیاز به دانستن تکنیک های پیشرفته کوهنوردی نداریم و شاید آشنایی با اصول اولیه کوهنوردی و کمک های اولیه برای مان کافی باشد. اما آمادگی بدنی و داشتن تجهیزات مناسب (کفش، کوله پشتی، کیت بقا، آب و خوراکی) برای کوهپیمایی لازم است. هدف از کوهپیمایی بیشتر لذت بردن از طبیعت، نشاط و سلامتی است.

تفاوت کوهنوردی و کوهپیمایی
با توجه به تعاریف بالا می توان نتیجه گرفت:
تعریف: کوهنوردی صعود به قلهها یا ارتفاعات بالاست که گاهی شامل مسیرهای فنی و سخت نیز می شود اما در کوهپیمایی ما مسیرهای ساده تر و مشخص تر را می پیماییم.
درجه سختی: کوهنوردی دشوارتر و نیازمند تمرین و تجربه بیشتر است.
تجهیزات: در کوهنوردی علاوه بر وسایل پایه که در کوهپیمایی نیز از آن ها استفاده می کنیم، ممکن است به کرامپون، کلنگ یخ، طناب، هارنس، و تجهیزات فنی دیگر نیاز بشود.
مهارتها: برای کوهنوردی به یادگیری تکنیکهای صعود، جهتیابی، استفاده از تجهیزات فنی، و گاهی مهارتهای یخنوردی یا سنگنوردی نیاز داریم اما در کوهپیمایی ممکن است دانستن اصول اولیه کوهنوردی کافی باشد.
ارتفاع: در کوهنوردی معمولا به ارتفاعات بالاتر از ۳۰۰۰ متر صعود می کنیم، اما در کوهپیمایی ممکن است رسیدن به ارتفاع بالا چندان برای ما مهم نباشد.
هدف: در کوهنوردی رسیدن به قله، تجربه چالش جسمی و روحی و گاهی ماجراجویی هدف است، اما در کوهپیمایی لذت بردن از طبیعت و به دست آوردن آرامش و نشاط اهمیت بیشتری دارد.
در کوهپیما بخوانید: کوله گردی با کودکان
تفاوت کوهپیمایی با هایکینگ و ترکینگ
کوهپیمایی، همان طور که از نامش برمی آید، پیاده روی در کوه است. کوهپیمایی حتی اگر قله نوردی نباشد، باز هم «کوه» محل آن است، اما هایکینگ و ترکینگ ممکن است در جنگل، دشت، بیابان، ساحل و تپه های کم ارتفاع انجام شود. درست است که ترکینگ در مناطق کوهستانی (مثل نپال یا هیمالیا) نیز انجام می شود، اما در اصل یعنی سفر پیاده روی طولانی در طبیعت؛ چه دشت باشد، چه جنگل، چه کوه. بنابراین هایکینگ و ترکینگ مفاهیمی عامتر (هر نوع طبیعتگردی پیاده) از کوهپیمایی هستند .