پس از یک روز صعود، هنگامی که به شدت خسته ایم و نایی برای مان نمانده است و یا در یک برنامه زمستانی، زمانی که سرما تا مغز استنخوان مان رسوخ کرده، هیچ چیزی به اندازه آغوش گرم کیسه خواب مان لذت بخش نیست. همین احساس باعث می شود تا بسیاری از ما رابطه گرم و صمیمی با کیسه خواب خود داشته باشیم! که باید امیدوار بود برای سالهای طولانی ادامه یابد. نکته مهم این است که این رابطه و محبت! باید دو طرفه باشد. یعنی اگر ما به گرما و آرامش این وسیله نیاز داریم، باید به نیازهای آن توجه کنیم. «نگهداری و مراقبت از کیسه خواب» همان خواسته است! که در این مقاله به آن خواهیم پرداخت.

مراقبت از کیسه خواب در کمپ
چه کیسه خواب ما پر باشد و چه الیاف مصنوعی، عاقلانه است که آن را تمیز، خشک و محافظت شده، نگه داریم. زیرا دوام بیشتری خواهد داشت و به طور کارآمدتری گرم و نرم خواهد ماند. این امر به ویژه در مورد کیسه خوابهای پر صدق میکند، اما کیسه خوابهای الیاف مصنوعی نیز میتوانند از نکات زیر بهرهمند شوند:
با لباسهای تمیز وارد کیسه خواب شویم.
حتی زمانی که کاملا خسته هستیم، از خزیدن به داخل کیسه خواب با همان لباسهایی که ساعت ها با آن ها کوهنوردی کرده ایم، بپرهیزیم. زیرا با گذشت زمان، چربیهای بدن، عرق و کثیفی میتوانند قدرت عایقبندی کیسه خواب ما را از بین ببرند. هنگام خوابیدن، لباس زیر بلند و جوراب تمیز (بسته به دمای هوا) بپوشیم. یک کلاه بافتنی یا دستمال گردن تمیز نیز موهای چرب را از کلاه کیسه خواب دور نگه میدارد. کرم ضد آفتاب صورت و گردن ما میتواند به الیاف کیسه خواب نفوذ کند، بنابراین پیش از خوابیدن آن ها را بشوییم یا پاک کنیم. همچنین، لباسهایی را که در هنگام پخت و پز به تن داشتیم عوض کنیم.
استفاده از آستر کیسه خواب
آسترهای نخی، ابریشمی، پشمی یا پلیاستر نسبتا سبک هستند. آنها کیسه خواب ما را تمیز نگه میدارند زیرا به عنوان یک مانع بین پوست و لایه درونی کیسه خواب عمل میکنند. علاوه بر این، حدود 3 تا 8 درجه سلسیوس به دمای کیسه خواب ما اضافه میکنند. در پایان هر برنامه نیز به سادگی می توان آن را شست و برای برنامه بعدی آماده کرد.
کیسه خواب خود را از زمین محافظت کنیم.
اگر می خواهیم بیواک کنیم و یا زیر نور ستارگان بخوابیم، حتما یک زیرانداز مناسب همراه خود ببریم. شاید بعضی از کیسه خوابها دارای پارچه آب گریز بادوام در قسمت زیرین باشند، اما حتی آن هم به محافظت از سنگ ریزه ها، چوبهای تیز و شیره گیاهان نیاز دارد.

با کیسه خواب با ملایمت رفتار کنیم.
هرگز زمانی که درون کیسه خواب هستیم، این طرف و آن طرف نرویم. این کار به قسمت پاچه ای کیسه خواب آسیب میرساند. همچنین اگر تصمیم داریم، در حالی که کیسه خواب را به خود پیچیده ایم درکنار آتش بنشینیم، در نظر بگیریم که با این کار شاید نتوانیم بار دیگر از کیسه خواب خود استفاده کنیم!
در مورد قرض دادن کیسه خواب سختگیر باشیم.
ممکن است یک دوست بخواهد کیسه خواب ما را قرض بگیرد، اما آیا او مانند ما از آن نگهداری خواهد کرد؟ بهترین کار در برابر چنین درخواستی رد کردن آن است، اما اگر به هر دلیلی این کار را انجام ندادیم، قوانین و شرایط مراقبت از آن را برای او توضیح دهیم.
با زیپهای کیسه خواب مهربان باشیم.
استفاده از زیپ های دو طرفه شاید دشوار باشد. گاهی اوقات به پا گیر میکنند یا از هم جدا میشوند. بهتر است پیش از برنامه با زیپ کیسه خواب خود در خانه تمرین کنیم تا هنگام استفاده باعث پارگی پارچه کیسه خواب خود نشویم.
کیسه خواب خود را روزانه تهویه کنیم.
وقت بگذاریم و آن را برای خشک کردن هرگونه رطوبت وارونه کنیم. فراموش نکینم که کیسه خواب را نباید برای مدت طولانی در برابر نور مستقیم خورشید قرار دهیم، زیرا نور فرا بنفش به آرامی پارچه را تخریب میکند. اما اگر کیسه خواب ما واقعا خیس شد، بهتر است آن را برای چند ساعت در هوای آزاد بگذاریم.

بستهبندی کیسه خواب
برای بستهبندی کسیه خواب باید آن را با زیپ نیمه باز و از قسمت پا درون کیفش بگذاریم و فشرده کنیم. هم زمان با انجام این کار باید کیف را بچرخانیم تا کیسه خواب به طور یکنواخت در کیف جای بگیرد. این کار باعث خروج هوا از بالای کیسه خواب میشود و فشار یکنواختی را بر دوختها وارد میکند.
اگر کیسه خواب ما دارای پوشش آب گریز است، بهتر است پیش از بستهبندی آن را را وارونه کنیم. این پوشش میتواند مانند یک بادکنک عمل کند و هوا را به دام بیندازد و کار را سخت کند.
به یاد داشته باشیم که از نگه داشتن کیسه خواب در حالت فشرده برای مدت طولانی خودداری کنیم زیرا باعث کاهش انبساط کیسه خواب میشود (پف آن می خوابد).
کیف های ضدآب کیسه خواب برای هوای بارانی گزینه بسیار خوبی هستند، به ویژه اگر کیسه خواب را در خارج از کوله پشتی حمل میکنیم. کیسه خواب های پر (اساسا هر چیزی که با پر، پر شده است) پس از خیس شدن کارایی خود را از دست می دهد، اما از یک کیسه خواب الیاف مصنوعی حتی در صورت مرطوب بودن نیز می توان استفاده کرد.
نحوه نگهداری کیسه خواب بر طول عمر آن تأثیر میگذارد. هنگامی که از کوهنوردی و یا سفر کمپینگ خود به خانه برمی گردیم، زیپ کیسه خواب را باز کنیم و آن را پشت و رو کرده و بگذاریم کاملا خشک شود. سپس آن را در حالت باز و غیر فشرده در یک پوشش (ترجیحا نخی) بگذاریم. بعضی از برندها این پوشش را همراه محصول خود ارائه می کنند.
نگهداری کیسه خواب در حالت فشرده برای مدت طولانی میتواند آسیب جدی به آن وارد کند. این آسیب به دلیل فشردگی الیاف عایق داخل کیسه خواب رخ میدهد.
چرا فشرده بودن طولانی برای کیسه خواب مضر است؟
کاهش خاصیت عایقبندی: عایق کیسه خواب، چه از جنس پر باشد چه الیاف مصنوعی، برای به دام انداختن هوا و حفظ گرمای بدن طراحی شده است. وقتی کیسه خواب برای مدت طولانی فشرده میشود، خاصیت پفشوندگی (Loft) خود را از دست میدهد. در نتیجه، حجم هوای به دام افتاده کاهش یافته و کیسه خواب دیگر نمیتواند به خوبی ما را گرم نگه دارد.
آسیب به ساختار الیاف: فشردگی مداوم میتواند به مرور زمان باعث شکستن یا آسیب دیدن ساختار ظریف الیاف عایق شود. این امر به ویژه در مورد الیاف مصنوعی بیشتر صدق میکند، زیرا پر معمولا مقاومت بیشتری در برابر فشردگی دارد. با این حال، فشردگی بیش از حد و طولانی مدت میتواند به پرها نیز آسیب برساند و باعث از بین رفتن خاصیت ارتجاعی آنها شود.
ایجاد نقاط سرد: نقاطی از الیاف که به شدت فشرده شدهاند و خاصیت پفشوندگی خود را از دست دادهاند، گرما را به بیرون منتقل کرده و سرما را به درون راه می دهند.
کاهش طول عمر کیسه خواب: در نهایت، فشردگی طولانی مدت میتواند به طور قابل توجهی طول عمر کیسه خواب ما را کاهش دهد و باعث شود کارایی خود را زودتر از دست بدهد.

چه مدت فشردگی، طولانی مدت محسوب میشود؟
نگهداری کیسه خواب در حالت فشرده برای چندین ماه یا بیشتر به عنوان فشردگی طولانی مدت در نظر گرفته میشود. اگر کیسه خواب فقط برای چند روز یا حتی چند هفته در حالت فشرده باشد، آسیب جدی نمی بیند و پس از خارج کردن آن از حالت فشرده و تکان دادنش، تا حد زیادی به حالت اولیه خود باز می گردد.
چگونه از آسیب دیدن کیسه خواب جلوگیری کنیم؟
بهترین راه برای جلوگیری از آسیب دیدن کیسه خواب، نگهداری آن در حالت غیر فشرده و آزاد است. برای این کار:
- از یک پوشش نگهداری بزرگ و قابل تنفس (مانند کیسه نخی یا توری) استفاده کنیم. این پوشش ها به کیسه خواب اجازه میدهند تا به طور کامل پف کند و هوا در آن جریان داشته باشد.
- کیسه خواب را در یک مکان خشک و خنک نگهداری کنیم.
- اگر کیسه خواب ما حلقه های آویز دارد، می توانیم آن را در حالت آویزان نیز نگهداری کنیم.
به یاد داشته باشید که کیف های فشردهسازی فقط برای جا به جایی موقت کیسه خواب در طول سفر طراحی شدهاند و نباید برای نگهداری طولانی مدت از آنها استفاده کرد. با نگهداری صحیح از کیسه خواب خود، میتوانیم از عملکرد و طول عمر آن برای سالهای طولانی مطمئن باشیم.
پیشنهاد سایت: راهنمای نگهداری از کمل بک
شست و شوی کیسه خواب
اگر کیسه خواب ما کثیف شده یا بدتر از آن، پف خود را از دست داده است، وقتش رسیده که آن را به خوبی بشوییم. تجمع چربیهای بدن و کثیفی با گذشت زمان به داخل الیاف (هم پر و هم الیاف مصنوعی) نفوذ میکند و پف و گرمای کیسه خواب را کم می کند.
ما میتوانید آن را هم با دست در وان (یا یک لگن بزرگ)، یا با ماشین لباسشویی بشوییم و یا به خشکشویی بدهیم.
نیازی نیست کیسه خواب را پس از هر برنامه بشوییم، اما شستن آن دست کم سالانه یک بار ایده خوبی است. هرچند اگر از آن بیشتر استفاده میکنیم، ممکن است نیاز باشد بیشتر از یک بار در سال شسته شود. بهترین زمان برای شستن کیسه خواب پیش از نگهداری آن در پایان فصل کوهنوردی یا استفاده نکردن برای مدت طولانی است.
نکته مهم:
«کیسه خواب را خشکشویی نکینم. زیرا حلالهای صنعتی مورد استفاده در خشکشویی خشن هستند و میتوانند روغنهای طبیعی پر (روغنهایی که به حفظ پف و عایق آن کمک میکنند) را از بین ببرند.»

شست و شوی کیسه خواب (پر و الیاف) با ماشین لباسشویی
در همین ابتدا یادآوری این نکته ضروری است که: «کیسه خواب را باید تنها با ماشین های لباسشویی در از جلو شست. از شست و شوی آن با لباسشویی های سطلی به شدت بپرهیزیم (زیرا پره های آن ها باعث آسیب رسیدن به کیسه خواب می شود).»
مراحل شست و شوی کیسه خواب با ماشین لباسشویی:
- دستورالعمل تولیدکننده را بخوانیم.
- زیپ را کاملا باز کنیم تا از گیر کردن یا شکستن آن و یا آسیب رسیدن به کسیه خواب جلوگیری شود.
- از مواد شوینده مخصوص و آب گرم و چرخش کم استفاده کنیم.
- برای از بین بردن کامل مواد شوینده، دست کم دو بار آبکشی کنیم. هرگونه باقیمانده مواد شوینده ممکن است از پف کردن الیاف پر داخل کیسه خواب جلوگیری کند.
- تا حد امکان آب اضافی را از کیسه خواب خارج کنیم. اگر کیسه خواب حالت اسفنجی داشت، آن را دوباره از یک چرخه آبکشی عبور دهیم.
- هنگام خارج کردن آن از ماشین لباسشویی، با احتیاط همه آن را به آرامی بیرون بیاوریم. از کشیدنش بپرهیزیم. زیرا این کار باعث کشیدگی و پارگی درزها می شود.
شست و شوی دستی کیسه خواب
- وان را با آب ولرم پر کنیم.
- مقدار مناسبی از شوینده مخصوص کیسه خواب (پر یا الیاف) را به آن اضافه کنیم.
- کیسه خواب را در آب بگذاریم و به آرامی با دست آن را حرکت دهیم تا ماده شوینده به طور یکنواخت پخش شود.
- نواحی بسیار کثیف را به آرامی با دست به هم بمالیم.
- بگذاریم کیسه خواب به مدت یک ساعت در آب خیس بخورد.
- آب وان را تخلیه کنیم و با آب ولرم جدید دوباره آن را پر کنیم. به آرامی کیسه خواب را حرکت دهیم تا ماده شوینده از آن خارج شود. اجازه دهیم کیسه خواب به مدت 15 دقیقه در آب بماند و سپس آب را تخلیه کنیم.
- برای اطمینان از پاک شدن کامل ماده شوینده، دو بار دیگر مراحل آبکشی را تکرار کنیم.
- تا حد امکان آب اضافی را از کیسه خواب خارج کنیم. آن را به آرامی فشار داده و سپس به صورت توپ در آغوش خود جمع کنیم تا آب اضافی خارج شود. این کار مانع از کشیدگی و پارگی درزها می شود.
نکات مهم:
- حتما از شویندههای مخصوص شست و شوی کیسه خواب استفاده کنیم.
- هنگام شست و شو با کیسه خواب با ملایمت رفتار کنیم تا از آسیب دیدن آن جلوگیری شود.
- پیش از نگهداری در پوشش و کیف، مطمئن شویم که کیسه خواب کاملا خشک شده است، زیرا تر بودن باعث تولید کپک می شود.

خشک کردن کیسه خواب
کیسه خوابهای الیاف مصنوعی بسیار سریعتر از کیسه خوابهای پر خشک میشوند. شاید یک کیسه خواب الیاف حتی در یک ساعت خشک شود؛ اما کیسه خواب پر برای خشک شدن کامل به چندین ساعت زمان نیاز دارد. بازگشت به حالت نخست و پف کردن کیسه خواب نشانه خوبی برای خشک بودن آن است. در عین حال بهتر است کمی پس از آن صبر کنیم.
اگر کیسه خواب مان را با خشک کن جدا، خشک می کنیم بهتر است به نکات زیر توجه کنیم:
- دما خشککن را روی درجه کم تنظیم کنیم. حرارت زیاد میتواند پارچههای نایلونی ظریف را ذوب کند. بهتر است برای مدت طولانیتر با حرارت کم خشک شود تا این که برای سرعت بخشیدن به این فرآیند، دما را زیاد کنیم.
- برای کیسه خوابهای پر، دو تا سه توپ تنیس در مخزن بگذاریم. این کار به جدا شدن تودههای پر و سرعت بخشیدن به فرآیند خشک شدن، کمک می کند. برای کیسه خواب های الیاف مصنوعی نیز توپهای تنیس می توانند مفید باشند.
- شاید لازم باشد این فرایند چند بار تکرار شود تا از خشک شدن کیسه خواب مطمئن شویم.
- همچنین میتوانیم کیسه خواب را با قرار دادن آن روی یک سطح تمیز و هموار در جایی بدون رطوبت و به دور از نور مستقیم خورشید خشک کنیم. حتی میتوانیم آن را برای خشک شدن آویزان کنیم؛ در این روش باید مراقب باشیم تا وزن آن یکسان توزیع شود و فشار زیادی به پارچه نایلونی وارد نشود.
- در پایان برای اطمینان از این که کیسه خواب ما پیش از قرار دادن آن در کیف و یا پوشش نگهداری، کاملا خشک شده است، آن را یک شب در هوای آزاد بگذاریم یا آویزان کنیم.

تمیز کردن لکه های روی کیسه خواب
از آنجایی که آستر داخلی در نواحی سر و پاهای کیسه خواب ممکن است بیشتر کثیف شوند، باید پیش از شست و شوی کامل آن، لکه های این نواحی را تمیز کنیم (گاهی تمام چیزی که کیسه خواب ما نیاز دارد همین تمیز کردن لکه هاست نه یک حمام کامل!). فرآیند تمیز کردن لکه ها ساده است:
- مقدار کمی از ماده شوینده ملایم (همان شویندهای که برای شست و شوی کامل کیسه خواب استفاده میکنیم) را بر روی نقطهای که میخواهیم تمیز کنیم، بمالیم.
- با یک مسواک نرم آن قسمت را ماساژ دهیم.
- در پایان با استفاده از یک اسفنج مرطوب، محل تمیز شده را پاک کنیم.
نکته:
پوشش یا آستر را از عایق (پر یا الیاف) دور نگه داریم تا بتوانیم پارچه بیرونی را بدون خیس شدن آن ها تمیز کنیم. اگر پر یا الیاف خیس شد، پیش از نگهداری کیسه خواب، زمان کافی برای خشک شدن آن در نظر بگیریم.
پارگیهای پارچه و زیپهای شکسته
چنانچه رویه کیسه خواب ما در طبیعت پاره یا سوراخ شد، می توانیم تا پیش از برگشت و تعمیر اساسی آن چند کار انجام دهیم:
- سوراخ را با نخ و سوزنی که همیشه در کیت بقا خود داریم بدوزیم.
- با یک چسبک یا وصله تیوب آن را مهار کنیم.
- همچنین میتوانیم از یک بانداژ زخم از کیت کمکهای اولیه خود استفاده کنیم.
فراموش نکنیم که پس از بازگشت کیسه خواب خود را به طور اساسی تعمیر کنیم.